Shanties 2009

22 lutego zakończył się 28 Międzynarodowy Festiwal Piosenki Żeglarskiej Shanties 2009. Odbyło się łącznie 13 koncertów (8 w sali CK Rotunda i 5 w tawernie festiwalowej), w których udział wzięło prawie 9 000 widzów i 27 zespołów – łącznie 135 wykonawców z Polski, Francji, Norwegii i USA. Ponad 43 godziny koncertów ukazały różnorodność piosenki żeglarskiej: zaprezentowano szanty klasyczne, tradycyjne pieśni kubryku, ballady rybackie, współczesne brzmienie piosenek żeglarskich, piosenki mazurskie i koncert - widowisko dla dzieci. Koncertom towarzyszył kiermasz żeglarski, w ramach którego odbywały cieszące się zainteresowaniem warsztaty takielarskie (pokazy makramy i nauka wiązania węzłów), a także warsztaty skrzypcowe prowadzone przez Simona Spaldinga oraz liczne spotkania.
Festiwal tradycyjnie odbył się pod honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego, a także Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Nawary, Wojewody Małopolskiego Jerzego Millera i Prezesa Polskiego Związku Żeglarskiego Wiesława Kaczmarka. Patronat medialny nad festiwalem obieli: Portal INTERIA.PL, Dziennik Polski, Reklama Zewnętrzna AMS, Radio Małopolska Kraków, Telewizja Polska Oddział w Krakowie, miesięcznik KARNET, Echo Miasta oraz portale szantowe: Szantymaniak i Szanty24. Festiwal cieszył się zainteresowaniem mediów, akredytowanych było 25 dziennikarzy.

Organizatorzy:
Dyrektor - Krzysztof Bobrowicz
Kierownik Programu - Agnieszka Krajewska
Kierownik Biura - Anna Bobrowicz
Scenografia - Wojciech Miętka

Jury: Katarzyna Wolnik-Sayna, Paweł Orkisz, Grzegorz Tyszkiewicz, Piotr Zadrożny
i Andrzej Brońka
 
XXVIII Międzynarodowego Festiwalu Piosenki Żeglarskiej
Shanties 2009
"Noce na Oceanie"

 
CK "Rotunda"
19.02 czwartek
R 1 godz. 19.00 koncert wspomnień „Znów przeminął rok”
reżyseria i prowadzenie: Jerzy Porębski
Wystąpili: Andrzej Korycki, Flash Creep, Ryszard Muzaj, Grzegorz „Gooroo” Tyszkiewicz, Jerzy Porębski, Waldemar Mieczkowski, Piotr Zadrożny i Paweł Orkisz z zespołem, Groms Plass, Patrick Lee
28 lat to kawał czasu. Ileż to zespołów, solistów pojawiło się w Krakowie na kolejnych festiwalach !!! Pojawiały się nowe instrumenty, nowe brzmienia. Wydaje się, że perkusja, gitary elektryczne, instrumenty klawiszowe i inne na stałe wdarły się na pokład krakowskich Shanties. A przecież wtedy, 28 lat temu wiele zespołów śpiewało a cappella, jedynie gitara, czasem akordeon, towarzyszyły wykonawcom.
Bywając na wielu szantowych imprezach w Polsce zauważyłem, że wraca moda na śpiewanie solo przy akompaniamencie gitary. Myślę, że soliści mogą świetnie rozbawić publiczność, pięknie opowiedzieć własnymi słowami i muzyką o naszych przeżyciach na wodzie. I stąd w czwartkowym koncercie dużo było ballad i piosenek prezentowanych przez solistów. Pojawiły się także małe zespoły i wykonawcy, którzy zaprezentowali nowe nastroje.  Patrick Lee z Annapolis w USA, Amerykanin mówiący po polsku, znowu przetłumaczył piosenki z polskiego na amerykański i parę z nich nam zaśpiewał.
Koncert przypomniał złote czasy „jachtowego śpiewania”, czasem przy ognisku gdzieś na Mazurach czy na pokładach jachtów i statków gdzieś daleko „na krańcach świata”.

20.02 piątek
R 2 godz. 18.00 koncert szanty klasycznej „Znów popłynę na morze”
reżyseria i prowadzenie: Ryczące Dwudziestki
Wystąpili: Klang, Prawdziwe Perły, Qftry, Ryczące Dwudziestki, Stare Dzwony, Simon Spalding
Był to koncert dla fanów, miłośników, koneserów i wszystkich, którzy chcieli się przekonać, co w szancie, czyli w tym gatunku morskiego folku tak naprawdę jest, że minęły setki niekiedy lat a przetrwała właśnie ta pieśń, a autora czas starł w nicość. Nie spotkałem nikogo na swojej drodze, kto słuchał -słucha szant i powiedziałby, że szanty się mu znudziły i nieważne, w której części świata o to zapytam!! Na całym świecie ogromna liczba fanów szant powtarza te same szanty, wykonując je z wielka radością i czeka z utęsknieniem na moment by znów je wspólnie śpiewać i pewien jestem, ze jest to ta sama tęsknota, która nas pcha NA MORZE. (Andrzej Grzela RYCZĄCE DWUDZIESTKI)

R 3 godz. 23.00 koncert nocny „Jubileusze, jubileusze...”
reżyseria i prowadzenie: Sławek Klupś, Marek Szurawski, Grzegorz „Gooroo” Tyszkiewicz
Wystąpią m.in.: Atlantyda, Banana Boat, Jerzy Porębski, Orkiestra Samanta, Waldemar Mieczkowski, Smugglers, Grzegorz „Gooroo” Tyszkiewicz.
Koncert składał się z dwóch część – w pierwszej „Opowieści wiatru i morza” prezentowane zostały wybrane  ciekawostki z dziejów żeglugi oraz życia niesamowitych postaci, które utrwaliły także teksty wielu tradycyjnych i współczesnych pieśni morza.
Trzy dziesiątki lat naszej wspólnej pracy, znakomitych twórców, zespołów, organizatorów i dziennikarzy związanej z popularyzacją kultury morskiej w Polsce przyniosło niespotykany w innych krajach rozwój muzyki morza i żagli. Tradycyjne szanty, pieśni kubryku i współczesne piosenki żeglarskie stały się znane tysiącom naszych rodaków odkrywając również przed nimi niesamowity świat muzycznych opowieści. Tradycyjne pieśni morza zawierają w sobie wiele historycznej prawdy o dawnym życiu ludzi od masztów i żagli, opowiadają również o wydarzeniach, rejsach, które znamy dziś z kart historii. Także spora część współczesnych piosenek żeglarskich jest inspirowana historiami, które warto poznać choćby w formie niewielkiej pigułki.
Poprzez muzykę i fabularyzowaną opowieść chcielibyśmy zabrać publiczność na wyprawę, którą można określić trzema słowami „Opowieści wiatru i morza”
W drugiej część koncertu, prowadzonej przez Grzegorza „Gooroo” Tyszkiewicza, to jubileusze zespołów i twórców którzy od wielu lat funkcjonują w tym środowisku. Dzięki ich twórczości i zaangażowaniu powstało wiele utworów, które wzbogacają naszą muzyczną żeglarską scenę.

21.02 sobota
R 4 godz. 11.00 koncert dla dzieci „Oceany ciekawostek”
reżyseria i prowadzenie: Zejman i Garkumpel
Czy wiecie, skąd się biorą fale? Czy wiecie, jakie największe jest stworzenie na ziemi?, czy wiecie, jak głęboko nurkują wieloryby? – na takie i wiele innych pytań w muzycznej zabawie z Zejmanem odpowiedział jak zwykle rodzinnie, konkursowo i śpiewająco.

R 5 godz. 17.00 koncert pieśni kubryku „Dni mijają i tygodnie”
reżyseria i prowadzenie: Banana Boat
Wystąpili: Banana Boat, Cztery Refy, Flash Creep, Sąsiedzi, Tonam i Synowie, Simon Spalding
Kubrykowy wieczór upłynął pod znakiem wykwintnych dań szantowych podanych a cappella przez Banana Boat i Tonam&Synowie, ze szczyptą lirycznie instrumentalnego dotyku Flash Creep z nutą tradycyjnego smaku Czterech Refów. Nie omieszkaliśmy zerwać listka z zeszłorocznego wieńca laurowego Sąsiadów. Wisienką na tym magicznym muzycznym torcie był międzynarodowej sławy szantymen Simon Spalding - wielki przyjaciel krakowskich Shanties.

R 6 godz. 22.00 koncert współczesnej piosenki żeglarskiej „Sztorm przy Georgii”
reżyseria i prowadzenie: Wojciech Harmansa „Muzyk”, Michał Gramatyka „Doktor”
Wystąpili: Atlantyda, EKT Gdynia, Orkiestra Samanta, Les Dieses, Greenland Whalefishers, Smugglers, Zejman i Garkumpel
Od zaginionych ulic legendarnej Atlantydy po dobrze Ci znaną Gdynię. Od wrocławskiego polsko - czesko - niemieckiego kulturowego tygla po koronkową doskonałość Francji, pachnącej bagietkami, winem i pleśniowym serem. Od folkrockowego brzmienia potomków norweskich wielorybników po Zejmanowe opowieści o aniołach, diabłach i wyspach szczęśliwych. Późnym wieczorem, na przemytniczym szlaku, wsłuchani w opowieści o nieznanych lądach wpłynęliśmy w sam środek sztormu. To nie był zwykły koncert.

22.02 niedziela
R 7 godz. 13.00 koncert urodzinowy Jurka Porębskiego „Jejku, jejku...”
reżyseria i prowadzenie: Marek Szurawski
Wystąpili: Dominika Żukowska, Formacja, Klang, Ryczące Dwudziestki, Stare Dzwony, Zejman i Garkumpel, Ania Sojka, Patrick Lee, Stare Dzwonnice
Jurek Porębski - filar żeglarskiej i morskiej piosenki autorskiej jest również człowiekiem o niekwestionowanej wiedzy i osobowości, pełnym przy okazji wewnętrznego ciepła, wrażliwości i życzliwości. Mądry przyjaciel ludzi i świata, urokliwy gawędziarz, mistrz muzycznego nastroju - w 2009 roku obchodzi 70-te urodziny. Koncert jubileuszowy, jaki szykują Mu jego fani i przyjaciele, był poetycką kompilacją tekstów i piosenek Jurka i świata ballad, pieśni i piosenek morskich, jakie towarzyszyły Mu mniej lub bardziej świadomie w ciągu ostatnich 30 lat polskiego ruchu szantowego. Koncert to również próba generalna koncertu specjalnego, na Jego 110-urodziny...

R 8 godz. 17.30 koncert finałowy „Dziękuję Ci, Oceanie”
reżyseria i prowadzenie: Jerzy Ozaist
Wystąpili: Cztery Refy, EKT Gdynia, Orkiestra Samanta, Les Dieses, Prawdziwe Perły, Tonam i Synowie, Simon Spalding, Groms Plass
Rejs się kończy, rejs zaczyna. Po tych dniach i nocach żeglowania przez ocean muzyki - dopływamy do portu. Były z nami znakomite zespoły, laureaci i goście zagraniczni. Pożegnaliśmy się ciepło, ale przecież już za chwilę rozpoczniemy nową podróż, przez kolejne estrady, festiwale i tawerny.
Dla nas, żeglowanie przez rozfalowaną muzykę - jest koniecznością.
Dziękuję Ci Oceanie.
Że jesteś, że nas przyjąłeś, że dopłynęliśmy i że będziemy jeszcze nie raz dopływali do kolejnych portów.

Tawerna Żeglarska „Stary Port”
Gościła tłum żeglarzy i sympatyków żeglarskiego śpiewania przez wszystkie dni festiwalu aż do poniedziałku, kiedy to zespół Groms Plass zakończył Shanties 2009 swoim koncertem.

IMPREZY TOWARZYSZĄCE
  • Wystawy i spotkania:
* wystawa grafiki Macieja Busia
* kiermasz żeglarski
* koncerty w tawernie festiwalowej "Stary Port"
* coroczne spotkanie organizatorów imprez szantowych
* warsztaty takielarskie - Marcin TAKLER Oględzki
  • warsztaty skrzypcowe - Simon Spalding
Dwudniowe warsztaty skrzypcowe - "Tradycyjne style obrzeży Atlantyku"
Prowadził Simon Spalding

Podczas dwudniowych warsztatów uczestnicy mieli okazję poznać charakterystykę tradycyjnej gry na skrzypcach wybranych rejonów Północnej Ameryki, Irlandii, Szkocji, Szwecji, oraz Cajunów (francuskojęzycznych osadników z Louisiany). Wspólnym mianownikiem był styl irlandzki; Simon w detalach przedstawił szczegóły smyczkowania, frazowania i ornamentacji specyficzne dla skrzypków z wyspy.

O prowadzącym:
Simon Spalding, etnomuzykolog po UC Berkeley, nauczyciel muzyki, skrzypek, multiinstrumentalista, śpiewak tradycyjny oraz marynista. Po zakończeniu nauki skrzypiec klasycznych, skupił swoje zainteresowania na stylach tradycyjnych. Przez wiele lat przebywając bezustannie w podróży, poznawał tradycje wielu regionów świata u źródeł. Grał nie tylko na festiwalach i salach koncertowych ale również, w zgodzie z dziewiętnastowieczną tradycją na pokładach szkunerów. Spędził dzieciństwo wśród rybaków Pacyfiku, przemierzył Atlantyk pod żaglami Zawiszy Czarnego, zdobył serca publiczności na festiwalach w Ameryce i kilkunastu krajach Europy. Trzykrotna nagroda publiczności na Shanties w Krakowie. Obecnie wraz z rodziną mieszka w Północnej Karolinie.
Dzięki własnej ewolucji ze skrzypiec konwencjonalnych do tradycyjnych, Simon potrafi służyć jako świetny przewodnik tradycyjnej gry na skrzypcach dla osób obcujących dotychczas jedynie z techniką klasyczną.
Podsumowaniem warsztatów był wspólny występ uczestników podczas koncertu finałowego.
  • TAWERNA FESTIWALOWA „STARY PORT”
19 lutego (czwartek)
godz. 22.00 – Koncert „Nocne szantowania” - prowadził: Waldemar Mieczkowski
20 lutego (piątek)
godz. 22.00 – Koncert „Nocne szantowania” - prowadził: zespół Klang
21 lutego (sobota)
godz. 14.00 – Spotkanie organizatorów Festiwali Żeglarskich
godz. 22.00 – Koncert „Nocne szantowania” - prowadził: zespół Formacja
22 lutego (niedziela)
godz. 12.00 – Konferencja Prasowa – podsumowanie Festiwalu Shanties 2009
godz. 22.00 – Koncert „Nocne szantowania” - prowadził: Piotr Zadrożny
23 lutego (poniedziałek)
godz. 19.00 – Koncert „Pożegnanie gości zagranicznych” - zespół Groms Plass (Norwegia)
  • KIERMASZ ŻEGLARSKI
19 – 22 lutego (czwartek – niedziela)

TAKLER - POWRÓT DO TRADYCJI - warsztat takielarski
prowadził: MARCIN OGLĘDZKI "TAKLER" - znany w międzynarodowym środowisku "węźlarzy" właśnie jako „Takler” i tak też nazywa się jego domena. Nazwa ta pochodzi od takielunku, który aby poprawnie funkcjonował był wiązany, splatany, klarowany.
Węzły towarzyszą człowiekowi od początku istnienia. Większość z obecnie znanych została wymyślona na pokładach żaglowców, stąd pochodzi stwierdzenie "żeglarz - ojciec wszystkich węzłów". Obecnie, nie używane odchodzą w zapomnienie.
Na warsztatach można było zobaczyć jak zaplata się ringabulinę, odbijacz czy pas do worka żeglarskiego. Można było również samemu spróbować swoich sił i zawiązać węzły, których historia sięga ponad kilkuset lat: gałki, maty, opaski ...